Như một dấu hiệu của những sai lầm bên trong bạn, bạn phóng chiếu tính xấu của mình lên người khác và nhìn mọi người là những người lầm lẫn, bạn thấy không có bất kỳ một người nào là không có lỗi lầm, kể cả bậc thầy của bạn.

Điều này giống như một người đeo cặp mắt kính màu đen thấy ngay cả mặt trời cũng u tối. Mọi người được bạn nhìn thấy và kinh nghiệm như là những gì đó tách rời với tôi và với mỗi người bạn cảm thấy họ không hoàn hảo theo mỗi mức độ khác nhau. Trong khi đó bạn không để ý tới những tính xấu của những người thân thuộc ở gần hay được bạn cảm tình, như bạn thân, anh, chị, em… và coi mỗi người đều là người tốt theo những mức độ khác nhau. Khi nghe họ kể chuyện về sai lầm của người khác với thái độ tiêu cực, bạn mặc nhiên cảm thấy họ đúng và đứng về “phe” của họ, phe mà bạn cho là của người tốt, của lẽ phải, bị phe bên kia hại… Cách sống này giống như nhìn thấy “phe” của mình là thiên thần và phe của bên kia là ác quỷ!

Nếu bạn đang lâm vào cách hành xử trên thì hãy dừng lại ngay lập tức! Hãy nhìn mọi người như không hề có sai lầm nào và nhìn nhận tất cả tính xấu như là của riêng bạn. Đây là điểm cốt yếu trong cách hành xử của một hành giả Trong suốt. 

Nếu bạn từ chối những phẩm tính tuyệt vời của phe bên kia và bắt đầu nói về những điều xấu của họ, rồi mọi người sẽ thấy ái ngại cho bạn và nghĩ bạn có vấn đề khi họ thấy được tài năng và đức hạnh của người bạn đang nói xấu. Ngoài ra, bằng việc khen ngợi quá hơn những gì người thân hoặc bạn bè bạn có, bạn sẽ dần dần bị mọi người xem thường khi những tính xấu của người bạn khen ngợi lộ ra.

Đừng phê phán, và cũng đừng ca ngợi, hãy giữ một tâm bình đẳng và nghỉ ngơi trong sự bình đẳng đó. Kết quả của việc ca ngợi là khi người bạn ca ngợi động chạm đến cái tôi của bạn, bạn sẽ ham muốn kéo họ xuống càng nhanh càng tốt. Và khi những người bạn đã từng coi thường và nói xấu giúp đỡ bạn, bạn sẽ cảm thấy cần phải ca ngợi họ để bù cho những lời nói xấu trước đây của mình. Và rồi người khác sẽ nhìn thấy hết những điều này và lỗi lầm của bạn trở nên rõ như ban ngày trước mặt mọi người.

Nếu bạn cho rằng mình có đạo đức, đừng coi thường những người kém đạo đức hơn mình. Nếu bạn có danh tiếng, tài sản hoặc uy quyền, đừng coi thường những người yếu đuối, nghèo túng và bất lực. Một ngày nào đó có thể những điều bạn từng coi thường sẽ rơi xuống đầu bạn, nhà vua nào rồi cũng sẽ mất ngai vàng, vương triều nào rồi cũng sẽ lụi tàn.

Vì vậy, việc tránh những điều trên là một phần quan trọng trong cách hành xử hàng ngày của một hành giả Trong suốt. Bạn hãy suy xét về những điều này và đừng mang một thái độ tiêu cực với bất cứ ai.
Xin tặng các bạn một bài thơ:

Khi thấy người có lỗi
Là đang thấy lỗi mình
Nếu cái tôi còn đó
Nghĩ Phật cũng sân si

Nhìn mọi người thanh tịnh
Không ai có lỗi lầm
Tất cả lỗi tôi thấy
Đều là của riêng tôi

Một hành giả Trong suốt
Không phê phán, ngợi khen
Giữ một tâm bình đẳng
Giữa dòng đời bon chen

Yêu quý các bạn
Trongsuot